Enkelartrose Terug naar overzicht

Wat is enkelartrose?
Arthrose is een slijtage van het gewrichtskraakbeen (Fig. 1). In de enkel komt dit veel minder vaak voor dan bijvoorbeeld in de knie of heup.


Fig. 1

Wat zijn de oorzaken van enkelarthrose?
De enkel is van nature heel slijtvast. Bij ontstaan van arthrose is er dan ook bijna altijd een duidelijke reden voor. In het overgrote deel van de gevallen gaat het over slijtage na een vroeger trauma (bv. enkelbreuk of veelvuldig omslaan). Andere mogelijke oorzaken zijn reuma, jicht, infectie,…

Welke klachten geeft enkelarthrose?
Pijn is de voornaamste klacht. Die is vooral aanwezig bij het belasten. Hierdoor wordt de functie vaak steeds beperkter. In ernstigere vormen kan ook pijn in rust ontstaan door ontstekingen van het versleten gewricht. Stijfheid maakt het afrollen van de voet moeilijker en zorgt samen met de pijn geleidelijk voor een mankende gang. Bij sommige vormen van enkelarthrose blijft de enkel echter zeer soepel. Zwelling van de enkel is heel frequent door botaangroei en ontstekingen.

Wat kunt u zelf doen?
Aanpassing van schoenen is de belangrijkste nuttige maatregel. Voorkeur gaat uit naar een schoen met stijve dikkere zool, die het afrollen vergemakkelijkt. Voorbeelden hiervan zijn wandelschoenen, joggingschoenen,… Hoge schoenen geven extra steun. Soms geeft een steunverband verlichting. Af en toe kan een pijnstiller of ontstekingsremmer worden ingenomen.

Wat kan Orthopedisch Centrum Limburg voor u doen?
Sommige patiënten kunnen nog goed geholpen worden met inspuitingen van het enkelgewricht. Hiervoor kan cortisone worden gebruikt of hyaluronzuur (‘kraakbeengel’). Dit geeft weliswaar geen definitieve genezing.

Op maat gemaakte orthopedische schoenen zijn maximaal aangepast aan de eigen enkel en arthrose. Deze schoenen moeten wel hoog en stevig zijn (Fig. 2).


Fig. 2

Bij ernstige klachten is een operatie soms de enige oplossing. Onze chirurgen kunnen met u de beste optie bespreken:

  • Enkelarthrodese (‘vastzetten’): hierbij wordt het pijnlijke gewricht verder verstijfd om de pijnklachten op te lossen (Fig. 3). In ons centrum wordt dit meestal via een kijkoperatie gedaan. Hierdoor wordt de pijn na de ingreep beperkt en kan de genezing iets sneller gebeuren. In tegenstelling tot wat men vaak verwacht, is de functie na een enkelarthrodese verwonderlijk goed (video 1). Een normale pijnloze dagelijkse functie wordt bijna altijd bereikt.
  • Enkelprothese (‘kunstgewricht’): sommige patiënten komen ook in aanmerking voor een enkelprothese (Fig. 4). Voordeel hiervan is uiteraard dat een beetje beweeglijkheid wordt bewaard. De resultaten en overlevingsduur van de enkelprothese zijn echter niet even voorspelbaar als bij prothesen van heup en knie.

   
Fig. 3                                      Video 1

 


Fig. 4

Waar?