Patellapeesruptuur Terug naar overzicht


Anatomie

De patellapees hecht de onderzijde van de knieschijf (patella) aan de top van het scheenbeen (tibia). Het is eigenlijk een ligament dat 2 verschillende botten met elkaar connecteert, de patella en de tibia.

De patella is vastgemaakt aan de quadricepsspier door de quadricepspees. Deze werken samen, de quadricepsspieren, de quadricepspees en de patellapees geven kracht aan de knie.

Beschrijving

Patellapees scheuren kunnen volledig of partieel zijn.

  • Partiële scheur: vele scheuren verstoren niet volledig de pees. Dit is vergelijkbaar met een touw die zo ver rekt zodat sommige vezels rafelen, maar dat de touw nog steeds één stuk is.
  • Volledige scheur: een volledige scheur zal de pees volledig verstoren in 2 stukken. Indien de patellapees volledig verrokken is, is de pees gescheiden van de knieschijf. Zonder deze aanhechting, kun je je knie niet strekken.

De patellapees scheurt meestal op de plaats waar deze zich hecht aan de knieschijf en een stuk bot kan eveneens afbreken samen met de pees. Wanneer de scheur ontstaat door een medische aandoening (bv. Tendinitis) ontstaat de scheur meestal in het midden van de pees.

Oorzaken

Direct trauma
Een zeer sterke kracht is nodig om een patellapees te doen scheuren:

  • Val : directe impact aan de voorzijde van de knie van een val is een veelvoorkomende oorzaak van een scheur. Wonden gaan vaak geassocieerd met dit type van letsel.
  • Sprong: de patellapees scheur meestal wanneer de knie gebogen is en de voet plat op de grond staat, bv bij neerkomen van een sprong of omhoog springen.

Peeszwakte
Een verzwakte patellapees kan natuurlijk sneller scheuren. Sommige dingen kunnen leiden tot spierzwakte:

  • Patellapeestendinitis: inflammatie(ontsteking) van de patellapees, genoemd patellapeestendinitis, verzwakt de pees. Dit kan ook kleine scheurtjes veroorzaken. Patellapeestendinitis komt het meeste voor bij mensen dewelke deelnemen in activiteiten waarbij je veel moet rennen of springen. (“jumpers knie”)
  • Corticosteroïdinfiltraties die soms gebruikt worden om patellapees tendinitis te behandelen worden geassocieerd met extra verzwakking van de pees met verhoogd risico op scheuren. Deze infiltraties moeten best vermeden worden in en rond de  patellapees.
  • Chronische ziekte: spierzwakte kan ook verzoorzaakt worden door ziektes dewelke de bloedtoevoer verstoren.
    • Chronische ziektes dewelke peeszwakte beïnvloeden zijn:
      • Chronisch nierfalen
      • Reumatoïde artritis
      • SLE (systeemlupus)
      • Diabetes mellitus
      • Infectie
      • Metabolisme ziekte
      • Steroïden gebruik
      • Gebruik van medicatie met corticosteroïden of anabole steroïden worden vaak gelinkt aan spier- en peeszwakte.
  • Operatie: vorige operaties rond de pees, zoals totale knieprothese of bvb. voorste kruisbandreconstructie geven een groter risico    
     op scheur.

Symptomen

Wanneer je jouw patellapees scheurt, is er vaak een krak horen. Pijn en zwelling volgen op en je bent niet meer in de mogelijkheid om je knie te strekken.

Bijkomende symptomen zijn:

  • Een deuk aan de onderzijde van je knieschijf waar de patellapees is gescheurd
  • Pijn en zwelling onder de knieschijf
  • Je knieschijf zal omhoog schuiven inje dij omdat deze niet langer gehecht is aan je scheenbeen
  • Moeite om te wandelen wegens doorzakkingsgevoel.

Technische onderzoeken

Vaak is een patellapeesruptuur een klinische diagnose. Bij twijfel kunnen RX, echo en Mri helpen met het stellen van de diagnose

Behandeling

Je dokter zal verschillende zaken met je overlopen vooraleer je behandeling te plannen zoals:

  • Het type en de grootte van de scheur
  • Je activiteitenniveau
  • Je leeftijd

Niet-operatieve behandeling
Zeer kleine, partiële scheuren beantwoorden goed op niet-operatieve behandelingen

Immobilisatie:  gips of brace. Dit houdt je knie gestrekt om heling te bevorderen. Duur: 3-6 weken.

Kinesitherapie: wanneer de initiële pijn en zwelling weg zijn kun je beginnen met kinesitherapie. Specifieke oefeningen kunnen je kracht en beweeglijkheid herstellen.

Operatieve behandeling
de meeste mensen vereisen een operatie om hun kniefunctie te herwinnen. Een operatieve behandeling hecht de gescheurde pees terug aan de knieschijf.

Patiënten waar een operatie noodzakelijk is, doen het postoperatief beter wanneer de operatie snel na het trauma gebeurt. Vroeg herstel voorkomt de pees van verlittekening in een verkorte positie.

Hospitalisatie: één overnachting

Procedure: om de pees terug aan te hechten worden er hechtingen geplaatst in de pees dewelke daarna via boorgaten in de knieschijf gehecht worden. De hechtingen worden geknoopt aan de top van de knieschijf. Je chirurg zal de hechtingen zorgvuldig knopen om zo de juiste spanning van de pees te creëren. Dit zorgt er ook voor dat de positie van de knieschijf past bij een gezonde knieschijf. Alternatief kan erin bestaan om de hechting uit te voeren met ankers dewelke bevestigd worden in de knieschijf.(zie radiografieën hieronder)

                                                                 Herstel patellapeesruptuur

                                              

                                   vooraanzicht                                                                                              zijaanzicht 

 Resultaat

De meeste mensen zijn terug in staat om hun vorige activiteiten uit te voeren na een patellapeesherstel. De meeste mensen geven stijfheid aan in het geopereerde been. In de meeste gevallen wordt zo goed als de volledige beweeglijkheid in het been herwonnen vergeleken met het gezonde been.

Indien je sportief bent , zal je chirurg in samenspraak met jouw kinesitherapeut de kracht van je been willen testen alvorens je het sporten mag hervatten.  Het doel is dat je kracht tenminste 85-90% van je gezonde been behaalt.

Volledig herstel duurt ongeveer 6 maanden.

Waar?