Home › Aandoeningen › Knie › Patellofemoraal pijnsyndroom

Patellofemoraal pijnsyndroom Terug naar overzicht

gewricht tussen knieschijf (patella) en bovenbeen (femur)
= patellofemoraal gewricht

Het patellofemoraal pijnsyndroom is een brede term om pijn te beschrijven aan de voorzijde van de knie en rond de patella (knieschijf). De pijn en stijfheid dewelke worden veroorzaakt, bemoeilijken trappen opgaan, knielen en uitvoeren van dagdagelijkse activiteiten.

Verschillende dingen kunnen bijdragen tot evolueren van patellofemoraal pijnsyndroom: problemen met het alignement van de knieschijf alsook overbelasting zijn veelvoorkomende factoren.

De symptomen worden vaak verlicht met conservatieve behandeling zoals verandering in activiteiten of door middel van een kinesitherapieprogramma.

Anatomie

Je knie is het grootste en een van de meest complexe gewrichten in je lichaam. Het bestaat uit het laagste deel van de femur (dijbeen), het boveneinde van de tibia (het scheenbeen) en de patella (knieschijf).

Ligamenten en pezen verbinden de femur met de botten van het onderbeen. De 4 grootste ligamenten in de knie hechten de botten en lijken sterke touwen dewelke de botten samenhouden.

Spieren zijn verbonden aan de botten door pezen. De quadricepspees hecht de spieren aan de voorzijde van de dij met de patella. Segmenten van de quadricepspees (patellair retinaculum) zijn gehecht aan de tibia en helpen om je patella te stabiliseren.

De patella rust in een groeve aan de top van de femur genoemd de trochlea. Wanneer je je knie buigt of strekt, zal de patella voor- en achterwaarts bewegen in deze trochleaire groeve.

Een gladde , egale substantie genoemd het gewrichtskraakbeen bedekt het uiteinde van de femur, de trochleaire groeve en de onderzijde van de patella. Gewrichtskraakbeen helpt je gewrichten om te glijden tegen elkaar wanneer je je been beweegt.

Het synovium helpt ook bij het bewegen, dit is een slijmvlies dewelke de bovenzijde van het gewricht bedekken. Het synovium produceert een kleine hoeveelheid vocht hetgeen het kraakbeen smeert. Net onder de knieschijf is er een smal vetpad hetgeen dient als schokabsorbeerder van de knieschijf.

Beschrijving

Het patellofemoraal pijnsyndroom treedt op wanneer zenuwen pijn voelen in de weke delen vooraan rondom de knieschijf of in het gewricht tussen de knieschijf en het dijbeen.

In sommige gevallen van patellofemorale pijn is er een aandoening, genoemd chondromalacie patellae aanwezig. Chondromalacie patellae betekent verzachting en afbraak van het articulaire kraakbeen aan de onderzijde van de knieschijf. Er zijn geen zenuwen in articulaire kraakbeen dus beschadiging aan het kraakbeen zelf kan geen directe pijn veroorzaken. Het kan wel leiden tot ontsteking van het synovium en pijn veroorzaken aan het onderliggende bot.

Oorzaak

Overbelasting

In vele gevallen wordt het patellofemoraal pijnsyndroom veroorzaakt door krachtige fysische activiteiten dewelke herhaalde stress op de knie veroorzaken zoals joggen, squatting en trappen opgaan.

Patellair malignement

Het patellofemoraal pijnsyndroom kan ook veroorzaakt worden door abnormale tracking van de knieschijf in de trochleaire groeve. Bij deze aandoening wordt de patella weggeduwd naar een zijde van de groeve wanneer je de knie buigt. Deze abnormaliteit kan toenemende druk veroorzaken tussen de achterzijde van de patella en de trochlea en kan de zachte weefsels irriteren.

Symptomen

De meest voorkomende symptomen van patellofemoraal pijnsyndroom is een doffe pijn aan de voorzijde van de knie. Deze pijn (dewelke meestal gradueel optreedt en activiteit gerelateerd is) kan aanwezig zijn in één of beide knieën. Andere symptomen zijn:

Pijn tijdens activiteiten waarbij je herhaaldelijk de knie moet plooien zoals trappen opgaan, lopen, springen en squatten;
Pijn na lang zitten met je knieën gebogen;
Pijn gerelateerd aan verandering in activiteitenniveau of –intensiteit, ondergrond of uitrusting;
Poppend of krakend geluid in je knie bij opgaan van trappen of na opstaan na langdurig zitten.

Röntgenopnames

Meestal is je dokter in staat om het patellofemoraal pijnsyndroom te diagnosticeren met enkel een klinisch onderzoek doch in de meeste gevallen vraagt hij/zij toch een radiografie aan om beschadiging aan de kniestructuur of aan de weefsels dewelke de knie connecteren uit te sluiten. Soms is er bijkomend noodzaak aan een MRI onderzoek om andere afwijkingen uit te sluiten

Behandeling

Verandering in activiteiten
Stop met activiteiten dewelke kniepijn veroorzaken. Fietsen en zwemmen zijn goede laag impactie sporten i.p.v. lopen. Bij overgewicht kan afvallen ook helpen om de druk op je knie te verlichten.

De RICE methode

Rust: vermijd gewicht op de pijnlijke knie
Ijs: gebruik coldpacks gedurende 20 minuten op verschillende tijdstippen van de dag. Breng geen ijs aan op de directe huid.
Compressie: om zwelling te voorkomen kan je de knie in een elastische bandage windelen waarbij je een gat laat in de zone van de knieschijf. Zorg ervoor dat de bandage goed past en geen pijn veroorzaakt
Elevatie: probeer zoveel mogelijk te rusten met je knie in hoogstand.

Medicatie
Non-steroïdale anti-inflammatoire medicatie zoals Ibuprofene helpt om zwelling en pijn te verlichten.

Kinesitherapie

Specifieke oefeningen kunnen helpen om de de beweeglijkheid, kracht en de uithouding te verbeteren. Vaak is doorgedreven oefentherapie van een aantal weken nodig, deze worden aangeleerd bij de kinesitherapeut en kunnen verdergezet worden in de thuissituatie of in de fitness. Deze oefeningen gebeuren om de dijspieren te versterken en op die manier de patellofemorale contactdrukken te verminderen en de knieschijf beter in de groeve te laten lopen.

Operatieve behandeling
Operatieve behandeling voor patellofemorale pijn is zeer zelden aangewezen en wordt enkel uitgevoerd in gevallen dewelke niet reageren op niet-operatieve behandelingen en waarbij bij verdere technische onderzoeken een onderliggende oorzaak gevonden wordt.